GOSTYŃ – bazylika mniejsza pw. Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Filipa Neri położona na tzw. Świętej Górze w archidiecezji poznańskiej. Miastu oddalone jest o 70 km na południe od Poznania.
Wznosząca się na Świętej Górze jedna z najokazalszych, barokowych świątyń w Polsce, należy wraz z klasztorem od 1668 do Kongregacji Oratorium św. Filipa Neri (z przerwami wiatach 1876-1919 – kasata Kongregacji przez rząd pruski, oraz w czasie wojny 1939-1945). Miejsce to już od najdawniejszych czasów uważane było za święte, o czym mogą świadczyć pozostałości starego (pogańskiego) cmentarzyska ciałopalnego.
Z zachowanych dokumentów wynika, iż kult Matki Bożej rozwijał się na Świętej Górze już od XIV w. W XV w. powstała tam kaplica, a w 1512 kościół pw. Zwiastowania NMP. Budowa obecnej monumentalnej świątyni według projektu włoskiego architekta Baltazara Longhena trwała prawie sto lat (1675-1756). Fundatorem był Adam Konarzewski, cudownie uzdrowiony w latach niemowlęcych dzięki MB Bolesnej. Wzorcem dla budowli miał być pierwotnie kościół śś. Piotra i Pawła w Krakowie, ostatecznie jednak stała się nim świątynia Santa Maria della Salute w Wenecji. W 1876 z rozkazu władz pruskich kościół zamknięto, a xx. filipinów wypędzono. Ponownie otwarto go po 12 latach, jednak aż do uzyskania niepodległości (1918) zabroniono tam przybywać pielgrzymom. W 1970 kościół otrzymał tytuł bazyliki mniejszej. Spośród trzech obiektów słynących łaska-mi na Świętej Górze naczelne miejsce zajmuje znajdujący się w ołtarzu głównym cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Współczesny wizerunek pochodzi z 1540 i łączy styl gotycki z renesansowym. Maryja, z jedną koroną na głowie i drugą unoszoną nad nią przez anioły, trzyma w ręce kwiat białej róży, Jezus zaś – królewskie jabłko wsparte na książce – symbole władcy i nauczyciela. W tle przedstawiono widok XVI-wiecznego Gostynia z kościołem farnym oraz kościół na Świętej Górze z 1512.
Przed obrazem składano liczne wota dziękczynne. Najstarszymi z nich są „krokwie” dziedzica Brodnicy, Krzyżanowskiego, uleczonego z paraliżu w 1495. Po wnikliwym badaniu dowodów, w 1726 władze kościelne uznały obraz za cudowny, potwierdzając orzeczenie z 1512, a w 1928 został on uroczyście koronowany przez Augusta kardynała Hlonda. Obiektem kultu jest również gotycko-renesansowa rzeźba MB Bolesnej z XVI w., znajdująca się w ołtarzu bocznym. W czasie reformacji Anna Gostyńska kazała figurę porąbać i spalić. Jednak ani siekiera, ani ogień nie imały się statuy, toteż wrzucono ją do studni. Wydobyta po kilkunastu latach, na skutek jasności ukazującej się nad studnią, wróciła do kościoła. Obok studni, której wodę pielgrzymi uważali za cudowną, leczącą zwłaszcza choroby oczu, wybudowano kaplicę. Trzecim obiektem, znajdującym się w ołtarzu kaplicy jest XVI-wieczny krucyfiks. W czasie najazdu szwedzkiego obraz i pietę wywieziono dla ochrony na Śląsk, skąd powróciły bezpiecznie.
Dzisiaj Święta Góra jest jednym z głównych ośrodków życia religijnego Wielkopolski. Od XVI w. kult Świętogórskiej Maryji Panny rozszerzył się z Wielkopolski na dalekie obszary Rzeczypospolitej i trwa po dziś dzień. Grupy pielgrzymów z Polski i zagranicy przybywają tu przez cały rok. 'Jednak największe (wielotysięczne) rzesze wiernych gromadzą odpusty: MB Gromnicznej (2 lutego), św. Filipa Neri (26 maja), Zesłania Ducha Świętego, MB Gostyńskiej (25 czerwca), Wniebowzięcia NMP (15 sierpnia), Narodzenia NMP (8 września), MB Bolesnej (15 września), Świętogórskiej Róży Duchownej (5 października), NMP Różańcowej (7 października), Niepokalanego Poczęcia NMP (8 grudnia). „Złota księga Świętej Góry”, będąca kontynuacją dawnej księgi cudów, zawiera liczne prośby i podziękowania za otrzymane łaski.